İSAM - İslam Araştırmaları Merkezi

Levâmiu’l-burhân ve kavâtiu’l-beyân fî meâni’l-Kur’ân

thk. Sefer Hasanov

Kur’ân-ı Kerim Arapça bir kitap olarak indirildiğinden, özellikle Arap olmayanların İslâm’a girmesiyle, Kur’an lafızlarının doğru bir şekilde anlaşılabilmesi için dil ağırlıklı tefsir çalışmalarına ihtiyaç hissedilmiştir. Bu tür tefsirler, genellikle “Meâni’l-Kur’ân”, “Garîbü’l-Kur’ân” ve “İ‘râbü’l-Kur’ân” isimleri altında Kur’an âyetlerini lugat, nahiv, sarf ve belâgat açısından ele almışlardır. Bunların kimi i‘raba, kimi lugata kimi de her ikisine birden ağırlık vermiştir.

Ebü’l-Fezâil el-Muînî’nin (ö. 537/1143) Levâmiu’l-burhân ve kavâtıu’l-beyân fî meâni’l-Kur’ân’ı da meâni’l-Kur’ân türünden dil ağırlıklı bir tefsirdir. Muhtasar bir eser olmakla birlikte, Kur’an lafızlarının aslî mânalarıyla ilgili birçok kıymetli açıklamayı ve Kur’an’daki kelimelerin mânaları hakkında Selef âlimlerine ait pek çok görüşü ihtiva etmekte, ayrıca içinde hem kelâmî, hem fıkhî hem de tasavvufî bilgiler yer almaktadır.

Eserin ilk basımı Beyrut’ta Dâru İbn Hazm Yayınları tarafından 2013 yılında, ikinci basımı İstanbul’da Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları tarafından 2019 yılında yapılmıştır.